John wat is dit een mooie plek voor een vakantiehuis in Friesland. Gelijk aan de dijk met de schapen als bewegende decorbewakers. Het wad aan je voeten en wadlopen met de modder van het wad tussen je tenen.
Fietsend, met de door jou beschikbaar gesteld fietsen, door een groen rijk boerenlandschap. Kleine vissershuisjes in de dorpjes en grote herenboerderijen wisselen elkaar af. Je vraagt je af wat zou je liever gewest zijn, boer of visser? Met de fiets naar het Lauwersmeer om bij bijvoorbeeld bij Esumakeech uitkijkend op het water Suderie te genieten van diverse watervogels en Konikpaarden in Nationaal Park Lauwersmeer.
De dag ervoor naar Zoutkamp om te genieten van heerlijke vis en de drukte van de vlaggetjesdagen. Kermis, vissersschepen en bier zorgde voor een gezellige en gemoedelijke drukte.
Een wandeling op het wad met John stond ook in het programma. Een fijne wandeling over de zandplaten direct over de dijk achter het vakantiehuisje de Paezemerlannen. Lopend naar de vaargeul van Lauwersoog, schepen droog zien liggen op Engelsmanplaat, het gevoel krijgen haast naar Schiermonnikoog te kunnen lopen, af en toe een kleine geul doorwaden. Een mini avontuur in de achtertuin van je eigen vakantiehuis!
In de avond moesten we natuurlijk nog even naar de zonsondergang kijken om te genieten van het zakken van de zon in de zee. Meer mensen doen dit en we zagen ook enkele mensen met grote camera’s op een statief. Onze foto is slechts met een telefoon gemaakt en niet zo goed als die van John zelf, maar toch maar meegestuurd, zie hieronder.
We gaan zeker terugkomen naar de Paezermerlannen, al was het maar vanwege de gastvrijheid die we in dit oude vissershuisje voelen aan alles hoe het hier gaat. “Wees goed voor je gasten en dan zijn de gasten goed voor jou”, zou zo een credo kunnen zijn voor dit vakantiehuis in Friesland mooiste plekje.
Na ruim vier jaar is er eindelijk duidelijkheid: de ondiepe vaargeul naar Lauwersoog wordt in het voorjaar van 2018 uitgebaggerd. Minister Schultz (VVD) neemt de vergunningen én het monitoren van de zeebodem van het dichtslibbende Westgat voor haar rekening.
Dat zei Schultz (infrastructuur) vrijdag in een algemeen overleg. Rijkswaterstaat gaat de zeebodem in de gaten houden om te zien welke gevolgen de baggerwerkzaamheden hebben. Lauwersoog betaalt de baggerkosten uit eigen zak. Omdat het Rijk niet voor het baggeren wilde betalen besloten ondernemers uit Lauwersoog de 315.000 euro voor eigen rekening te nemen.
‘Tien stappen heen, elf terug’
,,We zijn ongelooflijk blij dat dit het resultaat is’’, zegt Henk Staghouwer van Gedeputeerde Staten. ,,Het is het resultaat van heel hard werken. Soms tien stappen vooruit en elf stappen terug.’’ Staghouwer: ,,Dat er gebaggerd wordt betekent veel voor de haven van Lauwersoog. De Urker Vissers komen terug, er komt meer werkgelegenheid, meer energie.’’
De gedeputeerde verwacht dat het Westgat in het voorjaar van 2018 op diepte wordt gebracht. De vergunningen worden nu in orde gemaakt. Staghouwer weet dat baggeren voor de zomer niet gaat lukken. Ook in het najaar wordt niet gebaggerd. ,,Dan is er door stormen veel zandverplaatsing. Er moet worden voorkomen dat het Westgat door een flinke storm binnen de kortste keren weer vol ligt met zand. We willen dat het effect zo groot mogelijk is.’’
Visserijvertegenwoordiger Betto Bolt is ondanks het goede nieuws, toch teleurgesteld. Een jaar op vergunningen wachten is in zijn optiek veel te lang. ,,Er moet nú gebaggerd worden. Dit voorjaar al. We zijn hier al ruim vier jaar mee bezig, dat gat moet op diepte.
Haven Lauwersoog onbereikbaar is voor een groot deel van de vissersvloot.
Poort naar Lauwersoog
Het Westgat – de vaargeul tussen Ameland en Schiermonnikoog – slibt dicht. De poort naar Lauwersoog is te ondiep, waardoor de haven onbereikbaar is voor een groot deel van de vissersvloot. Gevolg: een economische teloorgang in Lauwersoog.
Uit onderzoek van Werkgroep Westgat Lauwersoog blijkt dat het vissersdorp – als het Westgat niet zou worden uitgebaggerd – een bedrag van 30 miljoen euro misloopt. Daarnaast heeft een ondiep Westgat niet alleen economische gevolgen. Meerdere schepen liepen afgelopen jaren vast in het Westgat. ,,Het is het inmiddels onverantwoord om door het zeegat te varen.’’ zei visserijvertegenwoordiger Betto Bolt eerder in deze krant.
‘Geen nationale prioriteit’
Melanie Schultz van Haegen weigerde eerder de portemonnee te trekken voor een pilot die moet uitwijzen of baggeren helpt. De geraamde kosten van de baggerklus – 1,75 miljoen – waren voor de minister te hoog. De Staat kwam op een veel hoger bedrag uit voor de baggerklus dan de ondernemers. Het was namelijk onduidelijk hoe lang het gat na het baggeren op diepte zou blijven. De kans was te groot dat hele bedrag door het putje werd gespoeld, als het gat na een korte tijd alweer vol zou lopen.
Schultz zei tijdens het algemeen overleg van vrijdag: ,,Verdieping van de vaargeul in dit dynamische systeem is ingewikkeld, omdat die steeds weer dichtslibt. Het heeft geen nationale prioriteit.’’
Zanddrempel
Er ligt nu een zanddrempel van 4,70 meter beneden Normaal Amsterdams Peil. De streefdiepte van de vaarweg is
5 meter. Om tot die diepte te komen moet er tot 6 meter diepte gegraven worden. Schepen moeten nu soms wachten tot hoogwater voordat ze de haven van Lauwersoog kunnen bereiken. Andersom kunnen sommige de haven niet uit vanwege de ondiepte. Om de geul op diepte te brengen moet er 250.000 kubieke meter zand worden gebaggerd.
Het is de bedoeling dat de partijen achter de Exploitatiemaatschappij Haven Lauwersoog (EHL), de gemeenten De Marne en Dongeradeel en de Visafslag Lauwersoog, met elkaar 315.000 euro ophoesten voor de baggerklus. De Marne wil hiervoor garant staan.
Als je een huiler, een jonge zeehond die zijn ouder kwijt is, in de ogen kijkt, smelt je. Gezien de grootte van de populaties hoeven we ze echter niet meer op te vangen.
Tijdens de kerstdagen stond er veel wind op de wadden en de waterstand in de Waddenzee was bij vloed drie meter hoger dan normaal. Zandbanken waarop de huilers lagen, kwamen onder water en een aantal jongen raakte de moeder kwijt. Gekscherend werd er op Terschelling gezegd: ’toch een witte kerst’. Maar dan wel eentje waar je als natuurliefhebber niet vrolijk van wordt.
De net gestarte zeehondenopvang op Terschelling zat meteen vol en vijftien huilers van Terschelling moesten naar Pieterburen. Huilers zijn jonge zeehonden die hun moeder zijn kwijtgeraakt. Vaak lijkt dat erger dan het is.
Grijze zeehonden, Halichoerus grypus, worden in de winter geboren. De pups hebben bij de geboorte een lange witte vacht die goed isoleert, maar zwemmen bemoeilijkt. Daarom liggen ze liever lekker lui op het droge. Daar worden ze door moeder slechts een drietal weken gezoogd. Het zog van zeehonden is buitengewoon vet, daardoor kan moeder het jong al heel vroeg aan zijn lot overlaten. De pups teren een aantal dagen op hun reserves. Daarna moeten ze aan de bak: zwemmen en zelf vissen. De meeste ‘witjes’ zijn hun moeder nu kwijt en dat hoort dus zo. Ze lijken, als ze aan het strand liggen, in nood, maar ze zijn al afgespeend en zullen bij opkomend water gewoon de zee in gaan om te vissen. Toeristen weten dit vaak niet en verstoren dan de op het land liggende jongen.
De platte oester komt terug in de Waddenzee. Er is groen licht gegeven voor een herintroductie van het schelpdier. De ecologische omstandigheden zijn goed genoeg om te overleven, denkt de organisatie Naar een Rijke Waddenzee.
De organisatie heeft een haalbaarheidsonderzoek laten uitvoeren naar de kansen van herintroductie. Alle deskundigen zijn positief. Ze zijn al aan het uitzoeken wat een geschikte locatie kan zijn om de oester te herintroduceren.
De platte oester kwam vroeger in de Waddenzee voor. Maar het dier is in de loop van de tijd verdwenen. Een terugkeer van de oester kan zorgen voor een sterke toename van de biodiversiteit in de Waddenzee.
Lees het gehele artikel op de bron: Omroep Friesland
Weer terug in mijn huisje besloot ik uiteraard onmiddellijk mijn achtertuin (Wadden, Eilanderbult, Friesland, Peazemerlannen) te verkennen (Wadlopen). Na ongeveer een uur Noordwaarts te hebben gelopen, richting vuurtoren Schiermonnikoog, stuitte ik op een paar geulen (het was 2 ½ uur voor Laagwater) en moest wat Oostwaarts lopen om makkelijk over te kunnen steken. Daarna verder tot aan de Zoutkamperlaag en vandaar Westwaarts richting Peazemerrede. Oostenwind, veel zon, dus even heerlijk zwemmen en daarna richting Molen van Moddergat om om half zeven weer thuis, achter de dijk te zijn. Het was er nog allemaal; Bonte strandloper, drieteenstrandloper, wat meeuwen, sterntjes, lepelaars en ook de kokkels, japanse oesters, kokerwormen, wadpieren, wadslakjes, wat krabbetjes en kiezelwieren, zeekraal in overvloed. Wat een rijk gebied is dit toch. Nooit hetzelfde altijd in beweging. Wat een geluk als je hier mag wadlopen en rondzwerven.
Bij de Groninger entree van Lauwersoog verrijst deze zomer een uitkijkpunt. Ontwerpers Lambert Kamps en Ben van der Meer hebben zich daarvoor laten inspireren door de Friese dijk ten westen van het dorp.
De groene, hoge dijk achter de sluizen heeft in de ogen van de kunstenaars een ‘bijna monumentaal waterbouwkundige schoonheid’. De Groningse dijk valt veel minder op, de N361 over de dijk loopt bijna naadloos over van dijk in dorp.
De twee ontwerpers willen de dijk daarom bij het dorp afsnijden en een uitkijkpunt aanbrengen op het punt waar de dijk ophoudt. Vanaf de andere kant, vanuit de Jachthaven, is de dijk straks met een elegante trap toegankelijk.
Na dit uitkijkpunt creëert het ontwerpersduo midden in Lauwersoog een tweede uitkijkpunt: op de kruising van water en land, naast de sluis die de Waddezee en het Lauwermeer met elkaar verbindt.
Impressie van het nieuwe uitkijkpunt bij Lauwersoog
De vogelwachtershut op Engelsmanplaat wordt vernieuwd. Staatsbosbeheer zet volgende maand een nieuwe wadwachtpost op de onbewoonde zandplaat in de Waddenzee.
In het broedseizoen waken twee vrijwillige vogelwachters op het eilandje tussen Ameland en Schiermonnikoog. Dat deden ze altijd in een oude vogelwachtershut op palen. Maar het bouwwerk is 35 jaar oud en dringend aan vervanging toe.
De nieuwe wadwachtpost -een ontwerp van architect Niko Hoebe- komt 800 meter oostelijker op de plaat dan de oude en daarmee een stuk dichter bij de vaargeul naar Schiermonnikoog. Zo ontstaat er meer rust op de belangrijke broed- en rustplekken op Engelsmanplaat en het nabije Rif.
Om wadvogels zo min mogelijk te storen wordt er alleen bij daglicht en bij laag water gebouwd en moet het werk in vijf weken af zijn. De oude hut wordt direct daarna afbroken. Staatsbosbeheer zoekt naar een nieuwe bestemming, mogelijk in een expositie op Ameland.
Impressie van het nieuwe vogelwachtershut op Engelsmanplaat
De Engelsmanplaat is een zandplaat in de Waddenzee van minder dan één vierkante kilometer, die bij hoogwater vrijwel geheel onderloopt. Van de duintjes die er enkele jaren geleden nog waren is nauwelijks iets meer over. Er is nog een smalle richel van enkele meters breed en tientallen meters lang die bij gewoon hoogwater droog blijft. Dit deel wordt de Hiezel genoemd en ligt anno 2012 ongeveer 1,35 meter boven NAP. De Engelsmanplaat viel van 1973 tot 1991 onder Staatsbosbeheer en fungeerde in die periode als broed- en rustplaats voor vogels. Met name vogels zoals de drieteenstrandloper, de steenloper en de bonte strandloper kwamen in grote aantallen voor, maar ook de visdief en de Noordse stern. Op de zandplaat staat ook een vogelwachtershuisje. Sinds 1991 is de zandplaat weer vrij toegankelijk; het is zeer in trek bij wadlopers en een favoriete bestemming voor de bemanning van zeiljachten. Het is een trouwlocatie van de gemeente Dongeradeel.
Vrijdag 5 februari kreeg Natuurmonumenten groen licht van de Provincie Fryslân om aan de slag te gaan met het herstel van Waddeneiland Griend. De provincie verleende de natuurbeschermingswetvergunning. Daarmee komt het herstel een stap dichterbij. Het vogelparadijs dreigt weg te spoelen, doordat de beschermende zandhaak uit de jaren tachtig door de dynamiek van de zee is verdwenen. Natuurmonumenten wil daarom met behulp van Rijkswaterstaat nieuwe beschermingsmaatregelen treffen, die aansluiten bij de natuurlijke bouw van Griend. Het onbewoonde Waddeneiland is onmisbaar voor honderdduizenden trek- en broedvogels.
Onmisbaar vogelparadijs
In het voor- en najaar zoeken honderdduizenden trekvogels voedsel op het drooggevallen wad rondom Griend. Kanoeten, drieteenstrandlopers, rosse grutto’s en andere steltlopers moeten aansterken om weer duizenden kilometers te kunnen vliegen. Tijdens hoogwater zoeken de vogels op Griend een veilig heenkomen. In het broedseizoen brengen tienduizenden vogels hun jongen groot op het onbewoonde eiland. Vooral voor de grote stern is het eiland een belangrijke broedplek.
Beschermingsmaatregelen
Natuurmonumenten beheert dit vogelparadijs precies honderd jaar. Het begon met de bescherming tegen de jacht op vogels en het rapen van eieren. Halverwege de vorige eeuw kwam Natuurmonumenten opnieuw in actie. De aanleg van de Afsluitdijk veranderde stromingen en waterhoogte in de Waddenzee. Griend dreigde te verdwijnen. Het vogeleiland kreeg daarom een zanddijk en later, in de jaren tachtig, een beschermende haak van zand. Die zou Griend minstens vijfentwintig jaar lang beschermen. In de loop der jaren heeft de zee het zand van de haak verplaatst naar de platen achter Griend. De zee krijgt nu weer vat op het eiland en knabbelt er stukken af. Natuurmonumenten moet opnieuw aan de slag om het vogelparadijs te behouden.
Hulp Rijkswaterstaat
Natuurmonumenten krijgt hulp van Rijkswaterstaat. De organisatie brengt haar kennis in van de Waddenzee, haar ervaring met kustonderhoud via zandsuppleties en haar rol als beheerder van de vaargeulen. Rijkswaterstaat neemt de uitvoering van de werkzaamheden op zich. Door deze nauwe samenwerking is het mogelijk om met het uit vaargeulonderhoud vrijkomende zand Griend opnieuw te beschermen. Daarmee wordt een beschermende vooroever aangelegd. Hierin worden plaggen van het eiland en schelpenbanken verwerkt. Met de aanleg wordt aangesloten bij de natuurlijke opbouw van Griend. Van nature wordt het eiland beschermd door een wal van schelpen, plantenresten en zand.
Steun voor het herstel
Het project krijgt brede steun. Provincie Fryslân en Waddenfonds dragen bij aan de kosten van het herstelproject. In het voorjaar start Natuurmonumenten een fondsenwervende actie om het resterende bedrag in te zamelen. Het is de bedoeling om in de nazomer van 2016 te starten met de werkzaamheden op Griend.
Natuurlijke ontwikkeling
Na de aanleg van de nieuwe vooroever krijgt Griend weer de ruimte om zich natuurlijk te ontwikkelen. Naar verwachting zal het eiland gemiddeld zeven meter per jaar naar het oosten gaan wandelen. Om te leren van de maatregelen start Natuurmonumenten samen met onderzoeksinstituten een uitgebreid onderzoeks- en monitoringstraject naar de effecten op de ontwikkeling van het eiland en de vogels. Deze kennis komt ook van pas in andere delen van het Waddengebied. De tijd moet uitwijzen of het eiland zich in de toekomst zelf in stand kan houden.
De bescherming van de Waddenzee moet veel ambitieuzer. Die stelling moet ook worden vastgelegd in de nieuwe plannen voor het gebied die volgend jaar worden opgesteld. Dat zegt Herman Verheij van de Waddenvereniging. Hij reageert op de ter inzage legging van de evaluatie van de Structuurvisie Waddenzee door minister Schultz. In dat rapport wordt geconcludeerd dat de Waddenzee er weliswaar niet op achteruit is gegaan, maar dat de situatie ook niet beter is geworden.
En dat laatste was natuurlijk wel de bedoeling, vindt Verheij. ,,Wij zijn het ook niet helemaal eens met de conclusie dat het gebied niet achteruit is gegaan. Daar valt wel het nodige op af te dingen. Denk maar eens aan het teruglopen van de visstand in grote delen van de Waddenzee. Niemand weet hoe dat komt. Hetzelfde geldt voor de mosselbanken en het zeegras.”
Onderzoek
Volgens Verheij zouden er in de nieuwe plannen ook duidelijke onderzoeksvragen moeten worden gesteld, zoals vroeger ook gebeurde in de voormalige Planologische Kernbeslissing voor de Waddenzee. Nederland zou wat hem betreft eens goed moeten kijken over de grens. In Duitsland is de natuur in het waddengebied ondergebracht in drie nationale parken, in Denemarken in één.
Dat maakt het beheer een stuk eenvoudiger dan in het versnipperde Nederland met de bestuurlijke spaghetti van provincies, gemeenten, Rijksoverheid en tal van natuurorganisaties en belangenverenigingen.
Het opvangen van zieke zeehonden is niet meer nodig. Dat zegt hoogleraar marinebiologie Han Lindeboom van onderzoeksinstituut Imares. Er leven zoveel zeehonden in de Waddenzee, dat het de populatie niet helpt om zieke dieren op te vangen.
In 2015 telden onderzoekers 7600 gewone zeehonden en ruim 3500 grijze zeehonden in de Waddenzee. Dat betekent dat de populatie gewone zeehonden stabiel en hoog is, zegt Lindeboom. Het aantal grijze zeehonden groeit zelfs nog wat. Twintig jaar geleden waren er veel minder zeehonden in de Waddenzee.
Overbodig
De zeehondenopvang heeft zichzelf nu overbodig gemaakt, zegt Lindeboom. Zeehondenhelpers zoals Hessel Wiegman van Terschelling, waar afgelopen week nog tien zeehonden in beslag zijn genomen, zullen moeten accepteren dat het goed gaat. ‘Als er veel zeehondjes worden geboren, gaan er ook veel dood, dat is nu eenmaal de natuur.’
Slecht voor andere zeehonden
Lindeboom begrijpt wel dat mensen het soms zielig vinden als er een zieke zeehond op het strand ligt. ‘Ze hebben prachtige ogen. Maar als ze echt geraakt zijn door een individueel dier, moeten ze het maar een spuitje geven’, zegt Lindeboom. ‘Een zwakke zeehond opvangen en weer vrijlaten, dat is niet goed voor de andere zeehonden.’
‘Alleen als een zeehond duidelijk door mensen in de problemen is gekomen, is het goed om hem te helpen’, aldus Lindeboom. Bijvoorbeeld als hij in een visnet zit of in een stuk plastic. Voor al het andere wil hij de opvang tot een minimum beperken.
Lees het gehele artikel op de bron: RTV Noord
