Lauwersmeer ontstond vijftig jaar geleden op de plek van de Lauwerszee. Ondanks de komst van toeristen, boeren en militairen groeide het nieuwe meer uit tot een van de mooiste natuurgebieden in ons land.

Een schitterend getijdenlandschap van 9100 hectare in het waddengebied afsluiten met een dijk? „Dat zouden we nu nooit meer doen. Zo’n inpoldering is tegenwoordig ondenkbaar. De afsluiting van de Lauwerszee was natuurlijk een ecologische ramp. Het heeft een tijdlang flink gestonken door alle dode schelpen en wadpieren. Maar daarvoor is wel iets heel moois in de plaats gekomen.”

Jaap Kloosterhuis, boswachter van Staatsbosbeheer in het Nationaal Park Lauwersmeer, weet waar hij het over heeft. Van heinde en verre reizen natuurliefhebbers en rustzoekers naar het gebied, dat sinds enkele jaren ook het predicaat Dark Sky Park voert, aangezien hinderlijk licht ’s nachts vrijwel afwezig is. Ze komen voor de zeearend en de rietorchis. Maar vooral ook voor water, strand, rust en een visje in de haven.

Recreatie was niet het belangrijkste doel dat de inpolderaars meer dan een halve eeuw geleden voor ogen hadden. Het ging ze vooral om de veiligheid, een betere afwatering van Friesland, Groningen en de kop van Drenthe en de vergroting van het landbouwareaal. Bovendien was Defensie in het Noorden naarstig op zoek naar een groot oefenterrein.

Op de grens van Groningen en Friesland

Al in de zeventiende eeuw werd nagedacht over het afsluiten van de binnenzee op de grens van Friesland en Groningen die was genoemd naar de Lauwers, het riviertje dat beide provincies scheidt. De dijk kwam er niet. Ook niet toen waterstaatsingenieur Van Diggelen in 1849 een nieuw plan lanceerde. Hij wilde niet alleen de Lauwerszee, maar ook de Zuiderzee en een groot deel van het waddengebied droogleggen.

In de jaren dertig van de vorige eeuw kwam er een commissie die inpoldering van de duizend jaar oude zeetong moest onderzoeken. In 1934 presenteerde ingenieur Verhoeven een plan. Het was de tijd van de werkverschaffing. Verhoeven, die in Noord-Duitsland landaanwinningsprojecten van de Duitse overheid had bezocht, stelde een dijk voor van Ezumazijl naar Zoutkamp. De reacties waren lauw, het plan belandde in de la.

Na de watersnoodramp in Zeeland in 1953 en de Kerstvloed van 1954 veranderde het speelveld. Velen in Friesland en Groningen begrepen dat er iets moest gebeuren. De dijken langs de Lauwerszee waren in slechte conditie. Door een nieuwe dijk aan te leggen van 13 kilometer kon ruim 32 kilometer aan gebrekkige zeekering ongemoeid blijven en veranderen in een slaperdijk.

Bovendien was de economische toestand in Noordoost-Friesland niet florissant. Het inpolderingsproject moest zorgen voor nieuwe welvaart. Toen Den Haag draalde, vooral uit huiver voor de kosten van het megaproject, werden in Friesland 135.000 handtekeningen van voorstanders verzameld. Duizenden Friezen kwamen af op een protestbijeenkomst in Leeuwarden.

Meer lezen, ga dan naar de bron van dit verhaal: https://www.dvhn.nl/groningen/Hoe-het-Lauwersmeer-in-50-jaar-uitgroeide-tot-een-van-de-mooiste-natuurgebieden-van-Nederland-24398785.html